Czas czytania - 3 min
Po nitce do kłębka, czyli jak wygląda łańcuch dostarczania leku od producenta do pacjenta
Łańcuch dostarczania leku od producenta do pacjenta to dość skomplikowany i długi proces, który obejmuje wiele kroków i zaangażowanych podmiotów. Mogłoby się wydawać, że leki są dostarczane w prosty sposób do aptek, a stamtąd wydawane pacjentom. Nic bardziej mylnego! Czy wiesz, że prawo farmaceutyczne w bardzo jasny sposób określa prawidłową drogę dystrybucji produktów leczniczych? Jaka w tym wszystkim jest rola farmaceuty? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w tym artykule!

Prawidłowy łańcuch dystrybucji leków obejmuje następujące etapy.
Etap 1: Podmiot odpowiedzialny / wytwórca / producent
Aby pacjent mógł cieszyć się z tego, że ma już swój lek, musi on w jakiś sposób go otrzymać. Proces ten rozpoczyna się od produkcji leku przez producenta. Powinno się to odbywać zgodnie z aktualnymi przepisami prawa i standardami jakości. Lek musi być również prawidłowo zabezpieczony, zapakowany oraz etykietowany, aby zapewnić odpowiednie oznakowanie i informacje dla pacjenta.
Etap 2: Hurtownia farmaceutyczna
Gotowe produkty lecznicze przekazywane są następnie do hurtowni farmaceutycznych, gdzie odbywa się magazynowanie i dystrybucja leków do aptek, szpitali i innych placówek opieki zdrowotnej. Zarządzanie hurtownią obejmuje m.in.:
- przyjmowanie i kontrolę dostaw od producentów,
- przechowywanie zapasów.
- kompletowanie zamówień,
- obsługę klienta,
- kontrolę jakości,
- dostawę i transport,
- przestrzeganie przepisów prawnych i regulacji.
W hurtowni pracę może znaleźć również farmaceuta. Zwykle obejmuje on tam stanowisko Osoby Odpowiedzialnej. Odpowiada on za pracę całego zespołu, zgodnie z harmonogramem i ustalonymi zasadami. Co ważne, taka osoba powinna posiadać wysokie kompetencje i szczególne umiejętności.
Etap 3: Apteka
Apteka może zamawiać leki z różnych hurtowni farmaceutycznych. Pracownicy apteki odpowiedzialni są za odbiór i przechowywanie w odpowiednich warunkach, a następnie wydawanie pacjentom.
Etap 4: Pacjent
Pacjent odbiera leki w aptece i zgodnie z zaleceniami lub ulotką powinien je stosować. To on odpowiedzialny jest za przestrzeganie dawkowania i innych instrukcji.
Problem Odwróconego Łańcucha Dystrybucji
Każdy z powyższych etapów podlega monitoringowi po to, by zapewnić wysoką jakość i bezpieczeństwo leków. Kontrole obejmują testy jakościowe i dokumentację. Niestety, można się spotkać również z tzw. odwróconym łańcuchem dystrybucji produktów leczniczych. Są to nielegalne działania, które polegają na pozyskiwaniu leków dla celów eksportowych. W ramach tych działań apteki i hurtownie mogły eksportować wybrane leki za granicę (najczęściej są to leki oryginalne). Według aktualnie obowiązujących przepisów hurtownie powinny zaopatrywać w leki wyłącznie apteki, a apteki mogą udostępniać leki jedynie pacjentom. Mechanizm odwróconego łańcucha polega na nieuczciwych praktykach aptek, które teoretycznie przekazywały leki do hurtowni. Jest to niebezpieczne zjawisko, gdyż wiąże się z wieloma negatywnymi skutkami, takimi jak np. brak leków itp.
Podsumowanie
Jak możemy zauważyć, cały łańcuch dostaw jest prawnie uregulowany i jest swego rodzaju układanką, w której każdy element jest niezbędny do poprawnego funkcjonowania całości. W każdym z nich farmaceuta może odgrywać ważną rolę, dlatego jeśli zainteresowała Cię ta perspektywa po studiach magisterskich, zachęcamy do zapoznania się z innymi artykułami na ten temat. 🙂
Źródła
- https://archiwum.gif.gov.pl/pl/urzad/obsluga-klientow/informacje-dla-przedsie/733,Odwrocony-lancuch-pytania-i-odpowiedzi.html (dostęp: 06.11.2023)
- Ustawa z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. 2022, poz. 2301)
- Ustawa z dnia 10 grudnia 2020 r. o zawodzie farmaceuty (Dz. U. 2022, poz. 1873)
- Materiały własne autora