O czym poinformować pacjenta wydając lek robiony? Część 2

Czy wiesz, jak prawidłowo wydać lek robiony oraz o czym poinformować pacjenta? W poniższym artykule przedstawiamy kilka najważniejszych zasad i porad, o których warto pamiętać, aby pacjent zyskał pełnię wiedzy o otrzymanym leku recepturowym.

Zapoznaj pacjenta z dawkowaniem

Pacjent zjawia się w aptece po zamówiony wcześniej lek recepturowy. Co zrobić w takiej sytuacji, aby wydanie leku przebiegło sprawnie i szybko?

Pierwszą rzeczą, z jaką powinieneś zaznajomić pacjenta to dawkowanie. Każdy lek recepturowy powinien zostać opisany sygnaturą, na której widnieje sposób dawkowania, jednak zawsze warto przekazać tę informację pacjentowi ustnie. Możesz również zwrócić uwagę na to, że wszystkie te informacje znajdują się na bloczku dołączonym do leku.

Zwróć uwagę na opakowanie i postać leku

W przypadku leków recepturowych weź pod uwagę postać leku i jego opakowanie, gdyż technika dawkowania często od niej zależy.

Maści, kremy, emulsje

Jeśli pacjent będzie stosował maść, to wytłumacz mu, ile powinien jej nakładać i jak ją aplikować. Pojemniki do maści recepturowych najczęściej zbudowane są w taki sposób, że mają ruchome denko i wieczko z aplikatorem. Nie trzeba odkręcać wieczka, aby dostać się do maści. Wystarczy odkręcić nakrętkę aplikatora i lekko naciskając denko, wycisnąć odpowiednią ilość maści. To prostsza i bardziej higieniczna metoda aplikacji leku robionego.

Proszki

Problematyczne mogą być również recepty na leki robione w postaci proszków dzielonych. Jeśli wykonałeś taki lek w kapsułkach laktozowych, czyli takich klasycznych, dostępnych w lekach OTC i Rx, to jej połknięcie jest proste. Jednak trudności mogą sprawić kapsułki skrobiowe, głównie te w większych rozmiarach. Każdy rodzaj kapsułki można otworzyć i wysypać zawartość w celu połknięcia. Będzie to prostsze szczególnie dla małych dzieci. Oprócz tego warto zjeść taki pusty opłatek skrobiowy, aby przyjąć całość leku.

Płynne leki w formie roztworu

W przypadku roztworów sytuacja jest najprostsza. Trudności pacjentowi może sprawić dawkowanie, np. 2 x 5 ml lub 1 x łyżeczka. Zapoznaj pacjenta z jednostkami objętości i ewentualnie zaproponuj, np. strzykawkę do dokładnego dawkowania leku.

Zawiesiny i mikstury

Jeśli pacjent otrzyma lek robiony w formie zawiesiny lub mikstury to poinformuj go o tym, że zawsze powinien ją wstrząsnąć przed użyciem.

Czopki i globulki

Czopki i globulki to często spotykana postać leku robionego. W tym przypadku poinformuj pacjenta, że lek powinien być przechowywany w lodówce w temperaturze od 2°C do 8°C – najlepiej na środkowej półce lodówki.

Zapoznaj pacjenta z techniką wyjmowania czopka lub globulek z plastikowych opakowań zewnętrznych.

Poinformuj o warunkach przechowywania

Niezwykle ważna kwestia w przypadku każdego leku to warunki przechowywania i data ważności. Leki recepturowe są robione pod konkretnego pacjenta i najczęściej nie zawierają środków konserwujących, dlatego ich trwałość nie jest długa. Tabela 1. przedstawia warunki przechowywania leków robionych.

Tabela 1. Trwałość leków recepturowych.

Rodzaj leku	Trwałość
Proszki i bezwodne preparaty	3 miesiące LUB 25% czasu pozostałego do daty ważności leku gotowego. Wybieramy krótszy termin.
Preparaty zawierające wodę, ale bez dodatku konserwantów (np. maści, roztwory, zawiesiny).	7 dni w temperaturze pokojowej.
	14 dni w temperaturze 2-8°C.
Preparaty jałowe	7 dni w temperaturze 2-8°C.

Jeśli lek nie musi być przechowywany w lodówce, to także zwróć uwagę na to, żeby pacjent nie trzymał go w nasłonecznionym miejscu. Leki należy przechowywać w temperaturze pokojowej, w miejscu zacienionym i niedostępnym dla dzieci oraz takim, które nie jest narażone na duże wahania temperatury i wilgotności.

Bibliografia: