Czas czytania - 4 min
Jak rozmawiać z lekarzami – poprawianie recept
Istotna interakcja międzylekowa? Wykluczające się dawkowania? Pomyłka w odpłatności? Nieścisłości w receptach to jeden z wielu problemów, z jakimi codziennie mierzą się farmaceuci. Co więc zrobić, aby nie odsyłać pacjenta do specjalisty? Jak rozmawiać z lekarzami?

Relacja lekarz-farmaceuta
Zdrowie oraz dobro pacjenta stanowią nadrzędną wartość zarówno dla lekarza, jak i farmaceuty. Relacje między tymi zawodami w Polsce są na razie dość ograniczone. Nie dochodzi do spotkań, specjaliści nie rozmawiają ze sobą i rzadko kiedy przedstawiają pisemne komunikaty. Farmaceuci najczęściej wymieniają informacje z lekarzami w kwestiach formalnych.
Sytuacja ta predysponuje do powstawania błędów na receptach. Błędny kod EAN, pomyłka w dawkowaniu i wiele innych sytuacji zmusza więc farmaceutę do kontaktu z lekarzem.
Najczęstsze błędy na receptach – jak sobie z nimi radzić?
Najczęściej popełniane błędy to:
- błędy w odpłatności
- zbyt duża ilość opakowań na recepcie
- dawkowania, które się wykluczają
- lek ze zniżką, który nie podlega już refundacji
- dawkowanie ograniczające lub nieprecyzyjne
- brak wskazań refundacyjnych do ordynacji leków ze zniżką
- brak sumarycznej ilości środka odurzającego wyrażonej słownie.
W poniższej tabeli zebraliśmy często występujące na receptach błędy oraz rodzaj interwencji, jaki powinien zastosować farmaceuta w danym przypadku.
Rodzaj błędu | Rozwiązanie |
---|---|
Błędy w dawkowaniu | Pacjent może otrzymać ilość leku, która odpowiada dwóm najmniejszym refundowanym lub dostępnym w obrocie opakowaniom. Należy upewnić się, że pacjent wie jak lek stosować. W razie wątpliwości zalecany jest kontakt z lekarzem. |
Istotne interakcje międzylekowe | Zalecany jest kontakt z lekarzem. |
Wywiad z pacjentem nasuwa inne wnioski niż wystawiona recepta | Zalecany jest kontakt z lekarzem. |
Błędy w odpłatności | Lek może być wydany za najwyższą odpłatności lub odpłatnością wynikająca z listy leków refundowanych, o ile lekarz nie wpisał odpłatności jako X lub 100%. |
Zbyt duża ilość opakowań na recepcie | Farmaceuta może wydać ilość opakowań odpowiadającą dawkowaniu. |
Dawkowania, które się wykluczają | Farmaceuta może zrealizować receptę w odniesieniu do mniejszego dawkowania. |
Lek ze zniżką, który nie podlega już refundacji | Należy wydać lek zgodnie aktualną listą leków refundowanych. |
Dawkowanie ograniczające, nieczytelne, nieprecyzyjne lub jego brak | Farmaceuta musi wydać mniejszą z wypisanych ilości leku. |
Brak wskazań refundacyjnych do ordynacji leków ze zniżką | Za odpłatność odpowiada lekarz, nawet jeżeli pacjentów formalnie zniżka nie przysługuje. |
Brak sumarycznej ilości środka odurzającego wyrażonej słownie | Konieczna poprawa recepty o uzupełnienie brakującej informacji. |
Niepełne dane adresowe pacjenta | Farmaceuta może dokonać niezbędnych poprawek. |
Błędnie wpisany kod pacjenta, który uprawniony jest do zakupu leków refundowanych | Farmaceuta weryfikuje większość uprawnień dodatkowych na podstawie dokumentów przedstawionych przez pacjenta i część z nich może pacjentowi nadać samodzielnie. W pozostałych przypadkach może wydać lek jak dla standardowego pacjenta. |
Jeżeli farmaceuta podejrzewa błąd w dawkowaniu, widzi istotne interakcje międzylekowe, wywiad z pacjentem nasuwa inne wnioski niż wystawiona recepta, konieczny jest kontakt z lekarzem. Praktyka pokazuje, że wszelkie wątpliwości dotyczące bezpieczeństwa lekowego realizuje się za pomocą połączenia telefonicznego.
Jak rozmawiać z lekarzem?
Niestety kontakt z lekarzem może odbywać się w godzinach jego pracy, dlatego też aptekarz nie zawsze ma możliwość konsultacji. Stosunkowo rzadko zdarza się, żeby medyk podczas wątpliwości konsultował się z apteką. Niektórzy lekarze na uwagi odnośnie do leczenia reagują nerwowo.
Dlatego też w przypadku gdy dochodzi do kontaktu ze specjalistą, ważne jest, aby szczegółowo przedstawić problem, z którym dzwonimy, wyjaśnić możliwe rozwiązania. Nie należy obwiniać medyka za błąd, tylko grzecznie objaśnić i rozstrzygnąć sytuację w sposób jak najkorzystniejszy dla chorego. Warto wspomnieć, że mamy tutaj do czynienia z dialogiem fachowców, których priorytetem jest zdrowie pacjenta.
Współpraca farmaceutów oraz lekarzy stanowi nieoceniony, pozytywny wpływ na efekty leczenia. Postęp medycyny tworzy nowe możliwości współpracy, które wpływają na cel nadrzędny, czyli bezpieczeństwo pacjentów.
Źródła
- Anna Matusiak, Wzajemne relacje w zespołowym działaniu lekarza i farmaceuty (opublikowano: 15.05.2020, dostęp: 02.08.2023)
- Anna Piecuch, Magdalena Makarewicz-Wujec, Małgorzata Kozłowska-Wojciechowska, Stosunki zawodowe między farmaceutą (aptekarzem) a lekarzem, Farmacja Polska, 2014;70(7):353-362.
- e-Recepta, Pytania i odpowiedzi dla pracowników medycznych uprawnionych do wystawiania e-recept, dla aptekarzy (opublikowano: 07.02.2020, dostęp: 02.08.2023)