Czas czytania - 5 min

Recepta farmaceutyczna – co i jak?

Autor:

Gabriela Leśniak

Kategoria:

ABC recept

Partner artykułu:

Udostępnij

Facebook Twitter LinkedIn

Recepta farmaceutyczna – kompedium

Farmaceuta ma możliwość wystawienia recepty farmaceutycznej w sytuacji zagrożenia zdrowia pacjenta. Ordynacja może objąć dowolny produkt leczniczy, z wyłączeniem środków odurzających i psychotropowych. Lek wydaje się w takiej dawce, jakiej potrzebuje pacjent. Nie musi to być najmniejsze zarejestrowane opakowanie. Receptę farmaceutyczną wystawia się dla pacjenta jako potwierdzenie wydania leku i realizuje w tej samej aptece. Decyzję o wystawieniu takiej recepty powinien poprzedzać wywiad z pacjentem. Warto upewnić się, czy pacjent nie próbuje wymusić lub wyłudzić uzyskania dostępu do danego leku.

Farmaceuta może wystawić receptę farmaceutyczną na 180 dni leczenia, z wyjątkiem leków antykoncepcyjnych, dla których jest to 60 dni kontynuacji leczenia ustalonego przez lekarza. Dla recepty w postaci papierowej liczba dni wynosi 120. Recepty te są wyłącznie pełnopłatne. Prowadzeniem ewidencji recept farmaceutycznych zajmuje się apteka, a odpowiedzialność za jej prawidłowe prowadzenie spoczywa na kierowniku apteki. Należy pamiętać, że wystawienie recepty farmaceutycznej nie jest obowiązkiem farmaceuty, zatem pacjent nie może zmusić go do takiego działania.

Wystawienia recepty farmaceutycznej można dokonać bezpośrednio z systemu aptecznego. Jeśli farmaceuta wgra swój certyfikat (z aplikacji gabinet.gov.pl), to recepty te będą wystawiane elektronicznie i potwierdzane hasłem. Jeśli nie jest to możliwe, farmaceuta nie ma dostępu do systemu teleinformatycznego bądź wydaje receptę dla pacjenta o nieustalonej tożsamości, to może wystawić receptę farmaceutyczną w postaci papierowej.

Według komunikatu GIF z dnia 25 lutego 2022 r., farmaceuta może wystawić receptę farmaceutyczną również dla obcokrajowców, którzy pilnie potrzebują leków.  

Generowanie certyfikatu

Wystawianie recept farmaceutycznych w postaci elektronicznej odbywa się w systemie aptecznym. Do podpisania e-recepty używa się podpisu elektronicznego, tj. certyfikatu ZUS, profilu zaufanego lub certyfikatu kwalifikowanego.

Aby wygenerować certyfikat ZUS, potrzebne są:

• profil zaufany farmaceuty
• dostęp do aplikacji https://gabinet.gov.pl/
• przypisana rola farmaceuty w aptece w aplikacji gabinet.gov.pl

Pierwszym krokiem jest zalogowanie się z poziomu przeglądarki internetowej do aplikacji https://gabinet.gov.pl/, używając swojego profilu zaufanego lub e-dowodu. Należy zalogować się, wybierając rolę „farmaceuta” i aptekę, w której się pracuje. Jeśli farmaceuta nie posiada aktywnego certyfikatu wydanego za pośrednictwem tej aplikacji, to możliwe jest złożenie wniosku o jego wydanie.

Wystarczy użyć opcji „Złóż wniosek” i uzupełnić wymagane dane. Podane w formularzu hasło zostanie wykorzystane podczas pobierania wygenerowanego certyfikatu. Wniosek akceptuje się ponownie poprzez opcję „”Złóż wniosek”. Gotowy do pobrania certyfikat będzie dostępny w zakładce „Mój profil”. Pojawi się również informacja o dacie złożenia wniosku i okresie ważności certyfikatu. Certyfikat można pobrać tylko raz, należy zapisać go na komputerze lub według preferencji przenieść na przykład na pendrive. Po pobraniu certyfikatu należy skontaktować się z osobą zajmującą się systemem aptecznym w celu konfiguracji certyfikatu w systemie aptecznym. Po takiej konfiguracji, farmaceuta może wystawiać e-recepty farmaceutyczne.

Recepta pro auctore i pro familiae – kompedium

Receptę pro auctore oraz pro familiae może wystawić każdy farmaceuta posiadający prawo wykonywania zawodu. W tym przypadku nie ma znaczenia czy pracuje on w aptece, firmie farmaceutycznej, jest na urlopie macierzyńskim czy zajmuje się czymś zupełnie innym. Dopóki PWZ takiego farmaceuty jest ważne, to może on wystawić receptę dla siebie lub członka rodziny.

W przypadku recept pro familiae za członka rodziny uważa się:

• małżonka;
• osoby pozostające we wspólnym pożyciu;
• krewnych lub powinowatych w linii prostej;
• osoby do stopnia pokrewieństwa między dziećmi rodzeństwa w linii bocznej.

Receptą wystawia się przez rządową aplikację https://gabinet.gov.pl/, do której loguje się poprzez profil zaufany. W sytuacji braku dostępu do systemu teleinformatycznego, receptę można wystawić także w postaci papierowej.

Receptę pro auctore i pro familiae można wystawić na dowolny produkt leczniczy, z wyłączeniem środków odurzających i psychotropowych. Nie musi być spełniony warunek o zagrożeniu zdrowia pacjenta, który obowiązuje w przypadku recepty farmaceutycznej. Zatem receptę taką można wystawić na lek, który według najlepszej wiedzy farmaceuty jest potrzebny jemu lub jego bliskim. Na recepcie nie trzeba umieszczać przyczyny wystawienia takiej recepty. Może być ona zrealizowana w dowolnej aptece przez okres maksymalnie 30 dni (nie obowiązuje możliwość odroczenia daty realizacji). 

Farmaceuta jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji recept, które wystawi dla siebie lub dla bliskich. Ustawa wymienia dane, jakie muszą znaleźć się w takiej ewidencji. Są to:

• numer kolejny wpisu;
• data wystawienia recepty;
• numer PESEL pacjenta;
• rozpoznanie choroby, problemu zdrowotnego lub urazu;
• międzynarodowa lub własna nazwa produktu leczniczego;
• postać, w jakiej produkt leczniczy ma być wydany, jeżeli występuje w obrocie w więcej niż jednej postaci;
• dawka produktu leczniczego, jeżeli występuje w obrocie w więcej niż jednej dawce;
• ilość produktu leczniczego;
• sposób dawkowania.

Należy pamiętać, że dotyczy to tylko recept, które farmaceuta wystawia dla siebie lub bliskich. Nie dotyczy recept farmaceutycznych, które wystawia w aptece. To również farmaceuta bierze odpowiedzialność za prawidłowe prowadzenie “swojej” ewidencji.